Deel 14 Naar huis

Ik moest zo lachen, hij had ons, keurig, op afgesproken tijd, bij het hotel in Thamel opgehaald maar we zagen dat iemand anders in zijn taxi reed. Ze moesten even wachten want wij hadden eerst nog een protocollair afscheid te ondergaan in het laatste hotel.

Vers persoonlijk bakkie koffie, personeel op een rijtje, witte afscheid sjaaltjes en mooie woorden van de manager.

Enfin, je (her)kent het allemaal ongetwijfeld van wanneer je twee nachten in een hotel verblijft. 18:00 uur met de taxi, rond 20:00 inchecken. Het gaf ons wat tijd en speling om, voor het laatst deze reis, te kunnen genieten van het circus en de verkeerschaos in spitserig Kathmandu. En zoals net genoemd, hij was bijrijder. En dus van ons de legitieme vraag:


'Wassup, Buddhiman (is het geen prachtige naam)?!?'
Nu is het Engels van onze vriend redelijk beperkt maar zijn gezichtsuitdrukking was hilarisch toen hij wat voorzichtig hakkelde; 'I promised my sister...'


Vertelde me genoeg. Het vertelde me dat hij ons graag zelf had willen rijden. Het vertelde me ook dat hij desondanks een man van zijn woord was. En het zei me bovendien dat zijn zuster de wind eronder had. Bij haar broer en bij haar vriend/man!

Bij het afscheid op het vliegveld ook hier effies weer wat extra aandacht. Facebook erbij, samen fotootjes maken en we gaven hem als fooi al onze overige Nepalese roepies.

Bijzonder land, en prachtige reis.

Het zal nooit als een 'vakantie' de annalen ingaan. Vanaf het moment dat Belinda en ik besloten dit te gaan doen, heeft het zich als een reis in mijn systeem genesteld. In voorbereiding, beleving, ervaring en nu, als herinnering, is dat hoe we er tegenaan kijken.

Mijn blog heeft me daarbij af en toe geholpen de zaken in het juiste perspectief te plaatsen, en in sommige gevallen te houden. Het hielp me relativeren en was mijn uitlaatklep. En hoewel het totaal al een redelijk boekwerkje is geworden, is het slechts een minuscule opsomming gebleken van al wat ik aan ervaringen, belevingen en gedachtes heb gehad gedurende deze veertien dagen. Soms een verslag, soms een filosofische herstructurering van m'n eigen (wereld-)beeld.

Er is veel besproken en ook is veel onbesproken gebleven. In m'n notitieblokje staan nog wat onderwerpen die, hoewel wellicht genoemd, ik nog even de revue wil laten passeren: een Nepal-ABC-tje.

Nepal is derdewereldland. ARMOEDE is schrijnend, altijd aanwezig en fysiek tastbaar. Maar de verschillen tussen arm en rijk zijn minder groot als in bijvoorbeeld buurland India.

Een van de goedbedoelde adviezen was om BEDELEN niet te stimuleren en dus bedelaars geen geld te geven. We zagen in Pokhara, tijdens een wandeling net buiten het commerciële centrum een vrouw met drie (klein?)kinderen op straat liggen en wat afval eten. 't Jongste kind was misschien drie jaar oud. De vrouw bedelde niet, maar we besloten haar wat toe te stoppen. Het aangeboden geld werd snel, zonder ons aan te kijken, uit onze handen gegrist. Het levert prachtige, psychologische en filosofische stof tot nadenken op: het afkopen van ons schuldgevoel als rijke westerlingen, de oneerlijke verdeling in de wereld, shit like that.

CULTUUR bepalende factoren waar we, vanuit onze westers-sociologische achtergrond, niet 1-2-3 pasklare antwoorden voor hebben. Ook hoe kaste-systemen en geloofsovertuiging medebepalend kunnen zijn voor acceptatie van maatschappelijke achterstand in het algemeen en eigen situatie in het bijzonder.

DHARMA, karma en de aanwezigheid van lijden als essentie van de mens... (ik zei het toch, filosofisch genoeg stof tot nadenken). De hindoeïstische en boeddhistische lijnen die een land als Nepal tekenen en vormen. Van waaruit de rede en oplossing, probleemstelling en -implementatie hun diepe maatschappelijke wortels hebben aldaar.

De ESTHETIEK van een ander werelddeel, van een ander land, gevormd vanuit andere historie en religie. Tempels en stupa's, kloosters en rituelen, ge-etst in goud en geneveld in wierook (ik mis mirre, vanuit mijn religieuze achtergrond, hahaha). En het broederlijk samengaan van die twee religies, een bijzondere uitzondering lijkt het, op onze aardkloot.

FRUIT en ander voedsel op straat. Het werd ons door velen afgeraden en we hebben er ons dan ook niet aan bezondigd. En derhalve geen last gehad van onze gevoelige westerse maagjes en darmpjes. De middag voor vertrek spotten we nog een stelletje, VS'ers, als ik het accent goed plaatste, die bij een stalletje op straat een smoothie dronken: "Mmm, really good!!!", hoor ik ze de straatverkoper nog complementeren, die sinds 8 uur 's ochtends de melk al in de volle zon had staan. Als ze ten gevolge daarvan de eerste week van hun verblijf in Nepal noodgedwongen op een sta-toilet moeten doorbrengen zal Trump het wel weer een aanslag laten lijken: those really bad people of Nepal...

GEZONDHEID blijft in onze westerse ogen het allerbelangrijkste en hoe gemakkelijk daar in dit deel van de wereld een loopje mee genomen wordt, is af en toe wel verbazend. Niet alleen op gebied van voedsel en hygiëne, ook in veiligheid, in verkeer en door de afwezigheid van sociaal vangnet is het hier een ondergeschoven kindje.

HEILIGE dieren. Is af en toe hilarisch hoe dat voor toestanden zorgt. Een koe die blijkbaar 365 treden geklommen heeft om bij een Stupa te komen, druk toeterend taxiverkeer dat moet wachten op roedels straathonden die heerlijk liggen te zonnen, verheerlijking van cobra's en krokodillen. Maar ook de magistrale bergadelaars die als koningen neerkijken op de menselijke mierenhoop in de Kathmandu vallei.


INDIRA, de bijzondere vrouw van Binod, onze gastvrouw en gids in de bergen rond Dhulikhel, onze vraagbaak in de wereld buiten Nepalese steden, Indira, vernoemd naar de vermoorde premier van India.

De JEUGD heeft de toekomst. Ook in Nepal. En de jeugd in Nepal is ook als de jeugd elders: uitzoeken, afzetten, ontdekkers van trends en nieuwe zaken, vormers van de nieuwe generatie. Telefoons, haren, kleren, vrienden. Als ze die mazzel hebben want sommigen moeten enkel werken. Om in leven te blijven.

KATHMANDU heeft mijn hart gestolen. Het heeft alle tegenstrijdigheden die een wereldstad karakter geeft. Het is geen Amsterdam of Parijs maar heeft een eigen ziel, net zo prachtig, smerig, complex en indrukwekkend. Geliefd en gehaat. Een metropool onder de Himalaya.

LACHEN: ogen, gezichten en monden van Nepalese mensen die we hebben mogen leren kennen. Het ontwapenende karakter van de mens hier is een terugkerend argument voor veel buitenlandse bezoekers in hun zoektocht naar de achtergrond van de magie van Nepal.


MONDKAPJES: niet meer alleen in China of Japan. Door de smog in Kathmandu, maar ook tot ver daarbuiten, zie je veel (vooral jongere) mensen steevast de deur uitgaan met dat symbool van luchtvervuiling,


NAAN BROOD: ik heb het recept, nu niet van internet bij Smulweb of Appie, nope, van de mensen hier. De keuken van Nepal is een Tuin van Eden voor je smaakpapillen en je neus, zo heb ik mogen ervaren. Eventueel een aanslag op je darmen maar dat heb ik er voor over. Heb weer inspiratie op kunnen doen voor het bereiden van tal van gerechten.


OVERPRIKKELING: ik zal nog wel een tijdje af en toe terugdenken aan, mijmeren over, en vergelijken met Nepal. Deze blog en het feit dat mijn vrouw en ik dit samen hebben gedaan helpt, tegelijkertijd, er is zoveel zo anders in dat deel van de wereld. Het heeft zoveel indrukken achtergelaten. Ik kan hier nog wel een tijdje op teren.


PECH: niet gehad... of misschien is dat een instelling. Alle ervaringen daar hebben bijgedragen aan een totaalbeeld, ik had niets willen missen omdat alle facetten die totaalervaring maken en dus die totaalherinnering.


QUOTE uit Nepal? 'Zelfs de muis is geen geziene gast in het huis van de arme man.' Dit stond ergens geschreven en het betekent zoveel als: iemand die heel arm is kan zich zelfs geen muis in huis veroorloven, omdat die ook drinkt en eet.


REGELS: of misschien wel het gebrek eraan. Nepal lijkt een Walhalla voor anarchisten en mensen die niets met regels hebben. Uiteraard zijn die er wel doch de maatschappij daar is een geregelde chaos in vergelijking met onze westerse muur van regels en wetgeving.


SPUGEN: da's even wennen. Flink je neus ophalen en spugen is algemeen geaccepteerd. Zowel mannen als vrouwen. We konden er niet aan wennen, misschien is dit wel hetgeen ik niet ga missen vanuit dat land.


TOTAALERVARING: Wat ik gedaan heb. Met wie. Hoe. Waar. En Wanneer. Journalistiek gezien de essentiële vragen om een verhaal te schrijven. Ik heb geschreven en beleefd. Tjonge, echt wel!


UITZICHT: niet te beschrijven en niet in beeld te brengen. Je persoonlijke ervaring is hetgeen je als mens mooi, uniek en bijzonder maakt. De beleving waarmee ik op het dakterras van een hotel de zon heb zien opkomen, benadert die van de geboorte van mijn kinderen. Met ontroering, verbazing, ontzag en open mond. Uitzichten in Nepal zijn het.


VUILNIS: er is baas boven baas en India en China hebben ook dergelijke problemen maar je wordt er wel eens wanhopig van. Ik heb in Nederland drie verschillende afvalcontainers en probeer bewust te zijn. En dan kom je daar en de troep is overal. En in zulke hoeveelheden. De aarde lijdt. Dat meen ik. Dit is echt een grotere schok dan de armoede of het verschil in cultuur.


WINKELS: het zijn garageboxen. Soms halve garageboxen. Enkel in de hoofdstraat van Thamel en Kathmandu heb ik winkels gezien zoals we ze in de westerse wereld kennen, voor de rest: garageboxen. Soms halve garageboxen. Vol gestouwd met hetgeen verkocht kan worden.


X: TABOES in Nepal. Ze zijn er wel. De Do's en Don'ts. Knikken is 'NEE' en schudden is 'JA'. Niet met links eten. Niets met je voet aanwijzen. Überhaupt wijzen is niet respectvol. Niet als man een vrouw aanspreken. En zo zijn er nog wel een paar. Doen we het af en toe toch? Het wordt ons vergeven, als buitenlanders. Want zo zijn Nepalezen. Maar het wordt ook gewaardeerd en herkend als je er wel rekening mee houdt. Want zo zijn Nepalezen.


YETI: een volkslegende? Een fabeltje? Loch Ness, Atlantis, King Arthur? Voor ons wel, niet voor de plaatselijke bevolking. De verschrikkelijke sneeuwman ontkennen, is net zoiets als in Nederland zeggen dat Michiel de Ruyter nooit heeft bestaan. Niet doen dus.


ZOEKTOCHT: De reis was mooi en gooi er dan nog maar enkele superlatieven tegen aan. M'n tijd in Nepal zorgde voor nieuwe inzichten, nieuwe ervaringen en nieuwe vragen. Prachtige wandelingen door mijn gedachten, deuren werden gesloten en geopend en nieuwe paden werden en worden zichtbaar. Uniek en meeslepend en, zoals een vriend me vertelde: 'Neem het mee en besef hoe klein je bent'. Verder nu. Verder met de zoektocht.
Van de top van de wereld terug naar onder zeeniveau. In zoveel zaken tegenovergestelden. En in zoveel zaken precies hetzelfde. Een ander werelddeel. Een ander deel van onze wereld. Maar goddank deel van mijn wereld.

Werelds!

Namasté